Άρθρο - παρέμβαση του Δημοσθένη Παπακωνσταντίνου

ΩΡΕΣ ΕΥΘΥΝΗΣ …..

Τριάντα επτά χρόνια μετά την πτώση της δικτατορίας, με βαρύτατο τίμημα για τον ελληνισμό, η μεταπολιτευτική μας δημοκρατία περνά βαθύτατη κρίση και φαίνεται να κλείνει τον κύκλο της.

Οι γενιές μετά το ’70 έχουν στην μνήμη τους μία Ελλάδα θεμελίωσης και ανοίγματος της δημοκρατίας σε πλατύτερες κοινωνικές μάζες, βελτίωσης του βιοτικού επιπέδου, αύξησης του ατομικού και οικογενειακού εισοδήματος, ανόδου του μορφωτικού επιπέδου.

Σε επίπεδο συγκριτικής αξιολόγησης η Ελλάδα άλλαξε πολύ, σε σχέση με την Ελλάδα των προηγούμενων δεκαετιών.

Πολλά πράγματα βελτιώθηκαν, αποκτήθηκαν και κερδήθηκαν με ορθόδοξο ή ανορθόδοξο τρόπο και με λιγότερη πιθανόν προσπάθεια από ό,τι παλαιότερα. Όσοι ηλικιακά δεν μπορούν να κάνουν την σύγκριση με το πριν και όσων η μνήμη ατονεί συνειδητά ή όχι, αδυνατούν να αξιολογήσουν τις αλλαγές αυτές και δυσκολεύονται σήμερα να αποδεχτούν αυτά που συμβαίνουν. 

Από το ’81 όμως και μετά, μέσα σε τριάντα χρόνια, υπήρξαν και μεγάλες εξωτερικές αλλαγές που διαμόρφωσαν νέα δεδομένα στην παγκόσμια και τοπική διακυβέρνηση. Επιγραμματικά αναφέρονται γεγονότα που επηρέασαν και επηρεάζουν την χώρα μας άμεσα ή έμμεσα : είσοδος στην Ευρωπαϊκή Ένωση, κατάρρευση υπαρκτού σοσιαλισμού, παγκοσμιοποίηση (ελεύθερη διακίνηση κεφαλαίων, θεοποίηση των αγορών), παντοδυναμία αμερικανικών οίκων αξιολόγησης με ταυτόχρονη αποδυνάμωση του ρόλου των τοπικών κυβερνήσεων, ΟΝΕ, ηλεκτρονική διακυβέρνηση, μεταναστευτικό πρόβλημα. Όλος ο πλανήτης ένα ‘χωριό’ και  μάλιστα οι τύχες του στα χέρια λίγων ισχυρών, οικονομικά αδίστακτων που παίζουν σκάκι στην πλάτη αποδυναμωμένων εθνικών κυβερνήσεων και λαών.

Παρά τα θετικά της μεταπολίτευσης υπάρχει και η άλλη όψη του νομίσματος και είναι προφανές, ότι στο μικρό μας ’χωριό’ που λέγεται Ελλάδα, δεν έγιναν όλα σωστά τα τελευταία τριανταπέντε χρόνια. Δεν φτιάξαμε ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος δημοκρατικών θεσμών, με ισονομία για όλους, με δίκαιη κατανομή των φορολογικών βαρών, με ίσες ευκαιρίες για τον καθένα, με διαφάνεια, με διάκριση των εξουσιών (νομοθετική, εκτελεστική, δικαστική, ΜΜΕ). Δεν θεμελιώσαμε την ανάπτυξη σε στέρεες βάσεις. Δεν αξιοποιήσαμε τις επιδοτήσεις για ανάπτυξη αλλά τις ρίξαμε στην κατανάλωση. Δεν αξιοποιήσαμε ουσιαστικά την επαγγελματική κατάρτιση και την δια βίου μάθηση αλλά κατασπαταλήσαμε τα κονδύλια. Αποδιοργανώσαμε την παραγωγική μας βάση χωρίς να γίνουμε χώρα ανταγωνιστικών υπηρεσιών. Δε σεβαστήκαμε το περιβάλλον στο βαθμό που έπρεπε. Εγκαταλείψαμε την ύπαιθρο και τα χωράφια και στοιβαχτήκαμε στα αστικά κέντρα. Δεν επενδύσαμε στην αειφόρο ανάπτυξη. Δεν αξιοποιήσαμε στο μέγιστο βαθμό τα δώρα που η φύση απλόχερα μας έδωσε (ήλιο, θάλασσα, όμορφη πατρίδα). Υποθηκεύσαμε το αύριο καταναλώνοντας περισσότερα από ό,τι παράγαμε. Δεν προβλέψαμε και δεν προσέξαμε για να έχουμε. Δε σκεφτήκαμε ότι δεν είμαστε μόνοι στην Ευρώπη, στον πλανήτη αλλά ότι έχουμε σκληρό ανταγωνισμό. Θέλαμε να ζούμε καλά έστω και με δανεικά!

Τώρα το πάρτι τελείωσε.

Ποιος ευθύνεται για όλα αυτά; Μα προφανώς, πρωτίστως αυτοί που διοίκησαν την χώρα και πήραν τις αποφάσεις. Η διοίκηση έχει όμως βαθμίδες. Δεν είναι όλοι το ίδιο υπεύθυνοι. Ο ένας, οι πενήντα, οι τρακόσοι έχουν τις πιο μεγάλες ευθύνες. Αλλά δεν είναι αμέτοχοι ευθυνών η οικονομική ολιγαρχία, οι εργοδοτικές ηγεσίες, οι συνδικαλιστικές ηγεσίες, η δικαστική εξουσία, ο κάθε ένας που μπορούσε να ασκήσει Διοίκηση είτε σε ένα Δήμο είτε σε μία Νομαρχία, είτε ακόμη σε ένα Αστυνομικό Τμήμα, στην Εφορία, στη Πολεοδομία, στο ΙΚΑ, στο Νοσοκομείο και αλλού. Δυστυχώς το σύστημα απορρόφησε πολλούς. Όχι όμως όλους. Κάποιοι αντιστάθηκαν γιατί είχαν αρχές και κάποιοι γιατί δε μπόρεσαν να γίνουν μέρος του.

Υπάρχουν λοιπόν ευθύνες και όπου υπάρχουν πρέπει να αποδοθούν στα πλαίσια λειτουργίας της δημοκρατικής μας πολιτείας με όσα μειονεκτήματα έχει μέχρι σήμερα. Σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε να προχωρήσουμε με αυτοδικίες, με όψιμους τιμητές της δημοκρατίας, ανθρώπους με αμφίβολο παρελθόν. Με το να δείχνουμε τον άλλον ως υπαίτιο και να εξαιρούμε εαυτούς. Με το ν’ ανοίγουμε «πόλεμο» σε κάθε άποψη ή πράξη που δεν μας εκφράζει. Με το να επενδύουμε στην διάλυση των πάντων. Με το να μην βλέπουμε εαυτούς μέρος του πάρτι. Με το να μην παραδεχόμαστε ότι στην Ελλάδα της ήσσονος προσπάθειας, του εύκολου κέρδους ακόμη και πλουτισμού πολλοί, όχι όλοι, είχαν πάρει μέρος.

Κατανοώ την οργή του αμέτοχου, του στερούμενου ευθύνης για την  σημερινή κατάσταση. Αλλά υπάρχουν πολλοί «αγανακτισμένοι» που δεν είναι αμέτοχοι. Που έχασαν προνόμια

Σήμερα είναι ώρα ευθύνης και είναι ευκαιρία να αλλάξουν και πρέπει να αλλάξουν πολλά. Είναι ώρα για μια μεγάλη αλλαγή. Αλλαγή όμως δημιουργική. Πρέπει να καταλάβουμε ότι δεν θα μας σώσουν οι άλλοι αλλά θα σωθούμε μόνοι μας.

«Το παραμύθι χωρίς όνομα» του Ιάκωβου Καμπανέλλη με τον κουρασμένο γέρο Βασιλιά και τον κακομαθημένο λαό που περίμενε την βοήθεια από έξω ταιριάζει νομίζω στην περίπτωση. Εμείς θα σώσουμε την χώρα μας και μπορούμε. Πως ; Μα είναι απλό. Με αυτό που ξέρουμε να κάνουμε πολύ καλά στα δύσκολα οι Έλληνες. Με ενότητα, συστράτευση, σύνθεση.

Είναι ώρα να δείξουμε στο μεγάλο χωριό του πλανήτη, που η πληροφορία σήμερα φθάνει πιο γρήγορα απ’ ότι έφθανε κάποτε από τη μια άκρη στην άλλη ενός μικρού χωριού, την εικόνα μιας άλλης Ελλάδας. Καλά κάναμε και πιστεύαμε κάποτε ότι ήμασταν ο ομφαλός της γης, αλλά είχαμε όλα τα επιχειρήματα να το τεκμηριώσουμε. Αυτό ας κάνουμε και σήμερα, να δείξουμε μια Ελλάδα που αγωνίζεται, που διακρίνεται, που ξεχωρίζει, που μπορεί να αντιμετωπίζει τα δύσκολα, που διαπρέπει στην οικονομία, στο σεβασμό του περιβάλλοντος, στην ποιότητα των υπηρεσιών, στην τήρηση των νόμων, στην εκπαίδευση, στην καινοτομία, στις επενδύσεις, στην ασφάλεια, στο σεβασμό των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Μια χώρα που θα τυγχάνει  εκτίμησης και σεβασμού και θα προσελκύει το ενδιαφέρον της παγκόσμιας κοινής γνώμης για θετικά επιτεύγματα και όχι για μούντζες στο κοινοβούλιο, για ξήλωμα μαρμάρων, για σιδερόβεργες και σιδερολοστούς, για αστυνομική βία, για «οικολογικά» δακρυγόνα!